مختار شیوه «توابین» را نپسندید و آنها را همراهی نکرد
قیام «مختار»، بلافاصله پس از نهضت «توابین» به وقوع پیوست و هنگامی که «توابین» نهضت خود را آغاز کردند، مختار در کوفه بود و خود را مهیای قیام میکرد، اما شیعیان عراق قبل از دعوت او با «سلیمان بن صرد» و ۴ تن دیگر از بزرگان شیعه بیعت کرده بودند.
«ماهیت قیام مختار بن ابی عبید ثقفی» با تکیه بر روایات معتبر، اقوال و نظریات علمای بزرگ اسلام و کمکگرفتن از علم رجال و تاریخ، با روش نقد و تحلیل و جرح و تعدیل، ابعاد شخصیتی مختار ثقفی را به صورت همهجانبه بررسى کرده و ثابت کرده است که او مردى پاک، فداکار، معتقد به امامت ائمه هدى(ع) بوده و قیامش با اذن و اجازه و رضایت کامل امام معصوم و دخالت مستقیم اهل بیت پیامبر(ص) همراه بوده است. در این کتاب ـ که از مطالب مستند و مستدل بهره برده و از پرداختن به مطالب موهون و افسانهگونه، مانند بعضى از مقاتل و مختارنامهها پرهیز کرده ـ روشن شده است که مختار نه کیسانى بوده و نه بنیانگذار این مکتب است و نه ادعاى باطل داشته، بلکه کلیه این اتهامات از جانب دشمنان اهل بیت(ع) و راویان و مورخان وابسته به طاغوت مطرح شده است.
در ادامه بخشهایی از این کتاب را مرور میکنیم.
اکثر مورخین، نقل کردهاند که مختار، صد در صد با قیام علیه بنیامیه و قاتلین امام حسین(ع) با توابین موافق بود، اما شیوه برخورد و هدف آنان را که بیشتر روی روحیه شهادتطلبی محض بود - به این معنا که تا میتوانند از دشمن بکشند و بعد خود آنقدر بجنگند تا به فیض شهادت نایل شوند - نمیپسندید و در رهبری سلیمان، از نظر درایت و اداره جنگ، تردید داشت، به این جهت وی در این قیام شرکت نکرد.
البته علت دیگری نیز پیش آمد و آن اینکه مختار هنگام قیام آن از جان گذشتگان، بار دیگر با توطئه ضد انقلاب کوفه، توسط اعمال حکومت ابن زبیر (که آن زمان در کوفه مستقر بودند) به زندان افتاد و هنگام قیام «توابین» و شهادت آنان، وی در زندان کوفه به سر میبرد.
«توابین» قبل از حرکت به سوی دشمن، به کربلا آمدند و در کنار تربت حسین(ع) و شهدا کربلا، گرد آمدند و به شدت گریستند و عزاداری کردند، به طوری که بارها بیهوش شدند و از ارواح شهدا استمداد و از خدا طلب مغفرت کردند و نیروها را به سوی مرز عراق و شام گسیل داشتند، حماسهسرایان و شعرای شیعه نیز در این میان از پا ننشستند و مردم را به خودخواهی حسین(ع) و بازگشت به سوی خدا تحریک و تحریص کردند.
اردوی توابین به حدود دهکده «قرقیا» در نزدیکی شط فرات رسیدند، قدری مکث کردند و از «قرقیا» به سوی منطقه حساس «عین الوردة» حرکت کردند، زیرا به آنان گزارش داده بودند که دشمن با 30 هزار نیرو از لشکریان شام به سرکردگی «ابن زیاد» به سوی آنان حرکت کرده است.
