تعریف قنوت
تعریف قنوت
قنوت در لغت به طور مطلق به معناى خضوع وفرمانبردارىوتسلیم بودن است، وبه دعا ونماز وپرستش نیز به عنوان مصداقهاىخضوع وتبعیت از خداوند، قنوت گفته مىشود. امادر اصطلاحفقهى، قنوت، دعا به شیوه خاص ودر موقعیت مخصوصى از نمازاست.
1 - قنوت عبارت است از دعا کردن با بلند کردن دستهادر مقابلصورت به گونهاى که کف دستها به طرف آسمان وپشت دستها به سوىزمین باشد، ودر اغلب نمازها بعد از خواندن حمد وسوره وقبل ازرکوع رکعت دوم، انجام مىشود، واگر نماز گزار بدون بلند کردندستها، دعا بخواند، ثواب دعا را - ان شاء اللَّه - خواهد داشت.
2 - قنوت در همه نمازهاى واجب ومستحب، مستحب است، ودرنمازهاى واجب یومیهاى که با صداى بلند خوانده مىشودمخصوصاً در نمازهاى صبح ومغرب وجمعه وهمچنین در نماز وتر،استحباب آن مؤکد است.
3 - استحباب قنوت - همانطورکه گفتیم - فقط یکبار قبل از رکوعرکعت دوم هرنماز است مگر در موارد ذیل که موقعیت وترتیبخاصى دارد:
الف - نماز عیدین: نماز عید فطر وعید قربان، پنج قنوت در رکعتاول وچهار قنوت در رکعت دوم دارد.
ب - نماز آیات: این نماز دویا پنج قنوت دارد که در جاى خود - انشاء اللَّه - به آن اشاره خواهد شد.
ج - نماز جمعه: نماز جمعه دوقنوت دارد یکى قبل از رکوع رکعتاول ودیگرى بعد از رکوع رکعت دوم.
د - نماز وتر: در نماز وتر نیز به پیروى از امام کاظمعلیه السلام دعا بعد ازرکوع مستحب است.
4 - در قنوت، خواندن ذکر مخصوص شرط نیست بلکه جایز استنمازگزار هردعا وذکر ومناجاتى را که بخواهد بخواند، وصلواتبرپیامبرصلى الله علیه وآله بفرستد، وبراى خود وپدر ومادر ومؤمنین ومؤمناتطلب آمرزش نماید.
همچنین جایز است قرآن، مخصوصاً آیات مشتمل بردعا رابخواند، ولى بهتر این است که دعاها وذکرهاى منقول از پیامبرصلى الله علیه وآلهوائمه طاهرینعلیه السلام خوانده شود که بهتر از همه کلمات فرج است:
لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ الْحَلِیمُ الْکَرِیمُ، لَا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ الْعَلِیُالْعَظِیمُ، سُبْحانَ اللَّهِ رَبِّ السَّمَواتِالسَّبْعِ وَرَبِّ الْأَرَضِین السَّبْعِ، وَمَا فِیهِنَّ وَمَا بَیْنَهُنَّ وَمَا فَوْقَهُنَّ وَمَا تْحتَهُنَّ، ورَبِّ الْعَرْشِالْعَظِیم، وَالْحَمْدُ للَّهِِ رَبِّ الْعَالَمِینَ.
5 - جایز است به غیر عربى دعا بخواند گرچه احوط ترک آن است.
6 - بهتر این است که قنوت را باصلوات برپیامبر وآل او آغاز کند وباصلوات براو وآل او ختم نماید بلکه بهتر است در وسط قنوت همصلوات بفرستد.
7 - مستحب است قنوت در نماز مخصوصاً در نماز وتر طول دادهشود.
8 - در همه نمازها - چه نمازهایى که بلند خوانده مىشود یاآهسته -مستحب است قنوت باصداى بلند خوانده شود، حتى مأموم، در نمازجماعت، در صورتیکه امام جماعت صداى او را نشنود.
